Αφιέρωμα στην Εφημερίδα ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ-Μαριάννα Τζάννε  

Πώς κάνουν πράξη την ενεργειακή επανάσταση στον κόσμο του net zero

Μάχη με την ακρίβεια στην αγορά ηλεκτρισμού θα συνεχίσει να δίνει η κυβέρνηση και τους επόμενους μήνες, αφού οι διακυμάνσεις των τιμών προβλέπεται να διατηρηθούν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα πιέζοντας τα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις. Το ασταθές περιβάλλον, σύμφωνα με τις προβλέψεις των αναλυτών, θα είναι το κύριο χαρακτηριστικό και του 2022, δημιουργώντας πρόσθετες ανάγκες χρηματοδότησης των οικιακών καταναλωτών αλλά και των επαγγελματιών που επωμίζονται τα απόνερα της κρίσης και καλούνται να πληρώσουν φουσκωμένους λογαριασμούς ακόμη και μετά τις επιδοτήσεις.

H WenCoop είναι μια ενεργειακή κοινότητα που μετρά μόλις έναν χρόνο ζωής. Ηρθε όμως να αγκαλιάσει 60 γυναίκες επιχειρηματίες σε όλη την Ελλάδα σε μια πρωτόγνωρη συγκυρία ανάφλεξης των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας.

Ο πρώτος φωτοβολταϊκός σταθμός που θα λειτουργήσει μέσα στην άνοιξη στη Χαλκιδική, ισχύος 1 MW, δεν θα ενισχύσει μόνο τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στον κλάδο της ενέργειας, όπως ήταν ο αρχικός στόχος, αλλά θα καλύψει και το κόστος ηλεκτροδότησης σχεδόν στο 100% της κατανάλωσης των μελών της κοινότητας.

Ο ενεργειακός συνεταιρισμός, ευρείας λαϊκής βάσης με μικρά μερίδια ώστε να αυξήσει τη συμμετοχή των γυναικών, έχτισε μέσα σε χρόνο-ρεκόρ το πρώτο έργο του χαρτοφυλακίου του, καταστρώνει τα επόμενα βήματα στο ενεργειακό μας οικοσύστημα με την ανάπτυξη ενός δυναμικού χαρτοφυλακίου ΑΠΕ που θα ξεπεράσει τα 3 MW και πριν από περίπου ένα μήνα βρέθηκε στη Ρώμη προσκεκλημένος του γυναικείου Φόρουμ του G20 (Woman 20) για να συμμετάσχει στο ενεργειακό πάνελ που διοργάνωσε ο ιταλικός κολοσσός της ENEL!

Ποιος θα φανταζόταν ότι 60 γυναίκες διαφορετικής επιχειρηματικής αφετηρίας και κουλτούρας -από τη χειροτεχνία έως την παροχή υπηρεσιών, το εμπόριο και τα ξενοδοχεία- θα ένωναν τις δυνάμεις τους για να αναπτύξουν την πρώτη ενεργειακή κοινότητα στην Ευρώπη, συγκεντρώνοντας 400.000 ευρώ και κάνοντας πράξη την ενεργειακή επανάσταση στον κόσμο του net zero.

«Οταν ξεκινήσαμε, δεν γνωρίζαμε ότι πρωτοπορούμε, το αντιληφθήκαμε στην πορεία. Μάλιστα τον περασμένο Δεκέμβριο στο πλαίσιο του W20 στη Ρώμη, που είναι μια διεθνής κορυφαία πλατφόρμα δράσης για την ανάδειξη της φωνής και του οράματος των γυναικών, μας κάλεσαν για να παρουσιάσουμε τη WenCoop ως μια καλή διεθνή πρακτική στον ενεργειακό τομέα», αναφέρει η κυρία Αποστολίνα Τσαλταμπάση.

Αποστολίνα Τσαλταμπάση, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρηματιών Γυναικών Ελλάδας (ΣΕΓΕ) και πρόεδρος της WenCoop

Η πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρηματιών Γυναικών Ελλάδας (ΣΕΓΕ) και πρόεδρος της WenCoop είναι μια επιχειρηματίας που διοικεί 12 επιχειρήσεις στην Ελλάδα, την Ευρώπη και την Ασία στον τομέα του consulting και της ανάπτυξης επιχειρήσεων μέσω της Oecon Group.

Μαζί με την αντιπρόεδρο κυρία Αλίς Κοροβέση, που ίδρυσε την ΙΝΖΕΒ ΑΜΚΕ και δραστηριοποιείται στον τομέα της ενεργειακής εξοικονόμησης, της χρηματοδότησης έργων και της καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας, αποτελούν την ψυχή της ομάδας που γεννήθηκε μέσα από τα σπλάχνα του ΣΕΓΕ.

Αλίς Κοροβέση, αντιπρόεδρος της ενεργειακής κοινότητας και γενική γραμματέας του ΣΕΓΕ

Πώς μπήκε το μικρόβιο της ενέργειας;

Πριν ακόμη ξεσπάσει η ενεργειακή καταιγίδα της ακρίβειας, ο Σύνδεσμος αναζητούσε δράσεις που θα ενισχύσουν τον ρόλο των γυναικών στην οικονομία και μάλιστα σε έναν χώρο όπως είναι αυτός της ενέργειας όπου η παρουσία τους είναι πολύ περιορισμένη.

Χρειάστηκαν αρκετά workshops μεταξύ των μελών, ανάλυση μοντέλων, ιδεών και προτάσεων για να καταλήξουν στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και να πέσει ο σπόρος σε όλη τη χώρα. Τα θεμέλια αυτής της πρωτοβουλίας βάζει ο πρώτος φωτοβολταϊκός σταθμός, ο οποίος βρίσκεται στο στάδιο της κατασκευής, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει η προετοιμασία για το δεύτερο μεγαβάτ στην περιοχή της Κασσάνδρας (Χαλκιδική), βάζοντας στα πλάνα τουλάχιστον δύο ακόμη αντίστοιχα έργα.

Η συγκυρία θεωρείται ιδανική για την επένδυση των 60 γυναικών, καθώς μέσα από την αυτονομία που παρέχει η ενεργειακή κοινότητα οι επιχειρήσεις θα καλύψουν τις δαπάνες ηλεκτρισμού, που αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα λειτουργικά κόστη.

Πέραν από την ιδιοκατανάλωση, η κοινότητα θα πουλάει ρεύμα στο δίκτυο, ενώ έχει προγραμματίσει να διαθέσει δωρεάν ποσότητες σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, κυρίως μονογονεϊκές οικογένειες γυναικών κ.ά.

Δείγμα αποφασιστικότητας, μεθοδικής δουλειάς και ομαδικής συνεργασίας, η γυναικεία ενεργειακή κοινότητα πέτυχε να υπερπηδήσει την ανίκητη ελληνική γραφειοκρατία. Μέσα σε 12 μήνες κατέθεσε στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας την αίτηση για τον φωτοβολταϊκό σταθμό, αγόρασε το οικόπεδο και τον Νοέμβριο του 2021 πήρε τους όρους σύνδεσης. Το έργο, που έχει ξεκινήσει να κατασκευάζεται, θα έχει ολοκληρωθεί στα τέλη Φεβρουαρίου προκειμένου να «κλειδώσει» και την υψηλότερη τιμή ανά κιλοβατώρα. Σήμερα για τις μονάδες φωτοβολταϊκών σταθμών που αναπτύσσουν οι ενεργειακές κοινότητες η αποζημίωση είναι 65 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Χρειάστηκαν δύο μήνες για την υπογραφή του καταστατικού

«Αυτό που πιστεύω ότι μας βοήθησε είναι ότι λειτουργήσαμε ανάποδα σε σχέση με την κλασική πρακτική. Για παράδειγμα, αποφύγαμε να πάμε στα προσφερόμενα οικόπεδα και επιλέξαμε γη εκεί όπου υπήρχε ελεύθερος ηλεκτρικός χώρος ώστε να επισπεύσουμε τις διαδικασίες και να πάρουμε γρήγορα όρους σύνδεσης», λέει η πρόεδρος του συνεταιρισμού.

Το περασμένο καλοκαίρι συμφωνήθηκε ο αριθμός των μεριδιούχων της ενεργειακής κοινότητας, η ελάχιστη καταβολή που ήταν τα 500 ευρώ ανά μερίδιο και υπογράφτηκε το καταστατικό από 60 μέλη, σχεδόν από κάθε γωνιά της χώρας, από την Κρήτη μέχρι την Κομοτηνή!

Ωστόσο, μοναδική παραφωνία ήταν η διαδικασία της υπογραφής του καταστατικού. Οπως λένε τα μέλη του συνδέσμου, στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης χρειάστηκαν δύο μήνες για να ολοκληρωθούν οι υπογραφές και επιστρατεύτηκαν κούριερ σε όλη την Ελλάδα για να υπογραφούν τα σχετικά έγγραφα από όλες τις γυναίκες. Αυτός ήταν και ένας από τους λόγους που τα μερίδια στην ενεργειακή κοινότητα περιορίστηκαν στα 60, ενώ στην… ουρά περιμένουν άλλες 100 ενδιαφερόμενες γυναίκες.

Ρωτάμε τα στελέχη της κοινότητας αν στην ομάδα «χωρούν» και οι άνδρες. Η απάντηση είναι ότι μόνο το 5% της WenCoop αφορά άνδρες και αυτό εξ αντανακλάσεως, γιατί είναι μέτοχοι ή συνέταιροι των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στην κοινότητα.

Οπως τονίζει η κυρία Κοροβέση, το επόμενο βήμα είναι η παραγόμενη ενέργεια να αξιοποιηθεί σε δράσεις ηλεκτροκίνησης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την αύξηση της ισχύος των έργων της κοινότητας σε άνω από 3 MW και σε συνεργασία με σταθμούς φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. Μελετάται η ανάπτυξη συνεργιών με πρατήρια καυσίμων που είναι μέλη του συνδέσμου ή με υφιστάμενες επιχειρήσεις διαθέτοντας μέρος της ενέργειας που παράγεται.

Οπως μας εξηγεί η αντιπρόεδρος της ενεργειακής κοινότητας και γενική γραμματέας του ΣΕΓΕ, η ταχύτητα με την οποία προχώρησε η υλοποίηση του έργου και συνεχίζεται η ανάπτυξή της βασίζεται στην οργάνωση και το μοντέλο λειτουργίας που εφαρμόζουν τα μέλη στις δικές τους επιχειρήσεις.

Οπως λέει, οι ενεργειακές κοινότητες αποτελούν σημαντικό όχημα για τη μετάβαση προς μια πράσινη οικονομία και λειτουργούν ως σημαντικά εργαλεία για την επίτευξη του στόχου της Ε.Ε. να αποτελέσει η Ευρώπη την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο μέχρι το 2050.

«Οι ενεργειακές κοινότητες προσφέρουν ευκαιρίες για όλους, ενώ μέσω αυτών οι πολίτες γίνονται αρωγοί τόσο στην προσπάθεια προώθησης της ενέργειας παραγόμενης από καθαρές πηγές, όσο και της προστασίας του περιβάλλοντος».

Αναστασία Σαββίδου, γενική γραμματέας της WenCoop και μέτοχος στα Πλεκτήρια Υφασμάτων Πολυκάστρου Αριστοτέλης ΑΒΕΕ

Χριστίνα Βρακά, οικονομική επόπτρια της ενεργειακής κοινότητας, συνιδρύτρια και γενική διευθύντρια της dot2dot ΚοινΣΕπ

Σοφία Τόπη, μέλος του Δ.Σ. και πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας «Ορυζώνες Αξιού»

Σήμερα, το διοικητικό συμβούλιο της WenCoop συγκροτείται από έναν ισχυρό πυρήνα πέντε γυναικών. Εκτός από τις κυρίες Τσαλταμπάση και Κοροβέση, σε αυτό συμμετέχουν οι κυρίες Αναστασία Σαββίδου, μέτοχος στα Πλεκτήρια Υφασμάτων Πολυκάστρου Αριστοτέλης ΑΒΕΕ ως γενική γραμματέας, Χριστίνα Βρακά, οικονομική επόπτρια της ενεργειακής κοινότητας, συνιδρύτρια και γενική διευθύντρια της dot2dot ΚοινΣΕπ στον τομέα της οργάνωσης πολιτιστικών οργανώσεων και ξεναγήσεων και Σοφία Τόπη, μέλος του Δ.Σ. και πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας «Ορυζώνες Αξιού» από τις μεγαλύτερες ελληνικές επιχειρήσεις παραγωγής ρυζιού.

Μπορείτε να δείτε το άρθρο εδώ.